Giriş: 21. Yüzyılın Yeni Sahnesi

21. yüzyılın jeopolitik mücadelesinin önemli sahnelerinden biri Kuzey Buz Denizi (Arktik Okyanusu) ve bölge ülkelerinin bu deniz üzerindeki rekabetidir. Küresel ısınma ile birlikte dünya, yeni stratejik mücadelelere sahne olmaya başladı. Bu değişimlerden biri de Arktik Okyanusu'nda görülmektedir. Küresel iklim değişikliği, Arktik kıyıları, toprakları, çevresel dengeleri, ekonomik faaliyetleri ve insan yaşamında derin etkiler bırakmakta, bölgeyi yeniden şekillendirmektedir.

Buzulların erimesiyle birlikte yeni ekonomik ve stratejik fırsatlar ortaya çıkarken, aynı zamanda ülkeler arasında rekabetin, karasuları üzerindeki anlaşmazlıkların, deniz ticaretinin ve enerji kaynaklarının kontrolü gibi önemli çekişmeleri de beraberinde getirmiştir. Bu bölgeye kıyısı olan ve hak iddiasında bulunan Rusya, ABD, Kanada, İskandinav ülkeleri ve İzlanda gibi devletler, Arktik bölgesinde hem askeri hem de ekonomik varlıklarını artırmakta, çeşitli hak taleplerinde bulunmaktadır.

Son 15 yılda, Arktik bölgesine yönelik stratejik belgeler ve güvenlik politikaları bu ülkeler tarafından düzenli olarak yayımlanmakta, bölgenin jeopolitik önemi giderek daha fazla vurgulanmaktadır. Arktik devletleri arasında kıta sahanlığı, deniz yetki alanları ve sınır anlaşmazlıkları giderek daha sık duyulmakta ve uluslararası arenada daha büyük bir mesele haline gelmektedir (Yıldız & Çelik, 2019).